گرچه بنابر آنچه تاکنون انتشار یافته، هدف اصلی از طراحی و ساختمان آنها برای کاربردهای نظامی بوده، ولی هم اکنون مطالعات دامنه‌داری برای استفاده‌های غیرنظامی از آنها در جریان است.
برنامه ماهواره‌های ناوبری و یا به گونه‌ای ساده‌تر جهت‌یابی در آمریکا با ماهواره‌های ترانزیت که اسم دیگر آن نوست (Navsat) است، از سال 1960 آغاز شد و نتایج موثر تحقیقات آنها را در سیستم موقعیت‌یاب جهانی (GPS) مشاهده می‌کنیم.
در ابتدا برای یک سامانه قوی تصمیم به پرتاب 18 ماهواره ناوبری بسیار پیشرفته به نام ناواستار بود که فصلی تازه را در ناوبری نظامی گشود. ماهواره‌های نظامی ناوبری به صورت شبکه‌هایی متشکل از چندین ماهواره در حال فعالیت هستند.
ماهواره‌های ترانزیت
این ماهواره‌ها را شرکت آر.سی.ای آمریکا ساخت و تاکنون حدود 25 ماهواره از این نوع به فضا پرتاب شده‌اند. نسل پیشرفته ماهواره‌های فوق که آنها را هم شرکت RCA ساخت، نووا نام داد. با استفاده از ماهواره‌های ناوبری نوست و نووا با گیرنده‌های نه چندان پیچیده و بزرگ که در کلیه یگان‌های شناور ایالات متحده نصب می‌شود، (یگان‌های سطحی و زیرسطحی) آنها می‌توانند موقعیت دقیق خود را در هر گوشه از آب‌های جهان و در هر گونه شرایط جوی پیدا کنند.
ماهواره‌های ناواستار
ماهواره‌های ناواستار را در میان کلیه ماهواره‌های نظامی جهان، می‌توان شاهکاری دانست که به یمن دانش پیشرفته و دانشمندانی که زندگی خود را وقف علم و تحقیق کرده‌اند، حاصل شده است.
این ماهواره نه تنها یک ماهواره ناوبری ساده به آن گونه که ترانزیت و نووا و یا ماهواره‌های مشابه روسی است، بلکه وظایف چندین نوع از ماهواره‌های نظامی دیگر را نیز به تنهایی انجام می‌دهد. ناواستار را مجتمع عظیم هوا فضایی راکول ساخت، ضمن آنکه شرکت مگ ناووکس مهمترین پیمانکار تجهیزات درونی و آلات دقیق این ماهواره‌ها به شمار می‌رود.
تا سال 1987، 18 ماهواره از این نوع برای تکمیل پروژه GPS در مدار زمین قرار گرفت. آنها قادر هستند در یک زمان هم به شناسایی مواضع دشمن در سه بعد اقدام کنند و موقعیت آن را به نیروی خودی گزارش دهند و هم به اصلاح مسیر موشک‌هایی که به طرف دشمن شلیک می‌شوند، بپرداند تا مانع انحراف آنها بر اثر اخلال الکترونیکی دشمن شوند.
به این ترتیب از یک هواپیمای فوق‌العاده پیچیده شکاری یا بمب‌افکن یا ترابری یا سوخت‌رسان و... در پهنه آسمان گرفته تا زیر دریایی‌های غول‌پیکر هسته‌ای در اعمال آبها، از یگان‌های دریایی عظیم سطحی به ویژه ناوهای هواپیما گرفته تا واحدهای توپخانه و زرهی و حتی یک واحد پیاده نظامی مجهز به یک کوله‌پشتی 12 پوندی حامل گیرنده ماهواره‌های ناواستار می‌توانند دقیقاً از موقعیت دشمن در قلمرو خودآگاهی یابند و تاکتیک‌های حمله و دفاع را براساس اطلاعات دریافت شده، برنامه‌ریزی کنند.
وظیفه مهم دیگر این ماهواره‌ها، مشخص کردن دقیق محل ماهواره‌کش‌ها در فضا و جهت‌یابی دقیق سلاح‌های ضدماهواره‌ای خودی به سوی آنهاست.
شش ماهواره ابتدایی این پروژه در مداری به ارتفاع 109000 مایل از سطح زمین و در دو دایره قرار دارند. به این ترتیب که ناواستارهای شماره 1 و4 و 5 در یک دایره و شماره 2 و 3 و 6 در دایره‌ای دیگر به دور زمین می‌چرخند، چون اساس کار این ماهواره‌ها بر زمان‌سنجی استوار است برای دقت بالا از ساعت‌های اتمی استفاده می‌کنند.
هر ماهواره ناواستار معمولاً سه ساعت اتمی از جنس سزیوم با خود دارد. جالب است بدانیم در آزمایش‌های گوناگونی که تاکنون انجام شده است، پس از آنکه سیستم موقعیت‌یاب جهانی تکمیل شد، در تماس‌هایی که با این ماهواره‌ها انجام می‌شود، کمترین انرژی گسیل نمی‌شود تا رخنه‌ای در آن صورت گیرد.
نسل‌های کنونی ناواستار از پنل‌های خورشیدی به منظور تولید نیرو استفاده می‌کنند، لیکن بنابردلایلی که در فواید راکتورهای هسته‌ای در ماهواره‌ها، نسل‌های پس از ماهواره‌های مذکور همگی از مولدهای اتمی بهره برده‌اند. عرض هر ماهواره ناواستار 531 سانتی‌متر و وزن آن هنگام پرتاب 7/742 کیلوگرم است که این رقم در مدار به 8/449 کیلوگرم کاهش پیدا می‌کند (زیرا راکت حامل از آن جدا شده است).
ماهواره‌های ناواستار توسط راکت‌های اطلس-اف ساخت شرکت جنرال داینامیکز از پایگاه هوایی وندنبرگ در ایالت کالیفرنیا به فضا پرتاب شده‌اند. نسل‌های بعدی این ماهواره‌ها توسط شاتل‌های فضایی، در مدار مستقر شدند.
یکی دیگر از وظایف ماهواره‌های ناواستار که تقریباً مشابه وظیفه ماهواره‌های جاسوس هشدار دهنده است، تشخیص انفجارهای هسته‌ای است. سنجشگرهای ویژه کشف انفجار اتمی متعلق به ماهواره‌های ناواستار در لابراتوار ساندیا تکمیل شد و ترمینال متحرک ولی پرقدرت مربوط به ماهواره‌ها که بتواند علایم آنها را مربوط به کشف انفجار اتمی تشخیص و مورد تحلیل قرار دهد نیز حدود سی سال پیش تکمیل شد.
سیستم کشف انفجار اتمی ماهواره‌های ناواستار به طور یکپارچه یونز خوانده می‌شود که متشکل از حروف اول عبارت (Integrated operational Nuclear Detection) است. شبکه ماهواره‌های ناواستار قادر است وظایف خود را در سه بعد زیر سطح، روی سطح (زمین و دریا) و بالای سطح (هوا و فضا) با حداکثر خطای 16 متر انجام دهد. به صورت خلاصه شبکه ماهواره‌های ناوبری فوق قادر است وظایف زیر را انجام دهد.
1 - تعیین محل دقیق هدف و نقطه برخورد برای تمامی سلاح‌های هدایت شونده.
2 - جهت‌یابی دقیق برای سفینه‌های فضایی، هواپیماها، موشک‌ها، وسایل نقلیه زمینی، یگان‌های دریای و زیردریایی، واحدهای پیاده و... و حتی تعیین محل دقیق سفینه‌های فضایی.
3 - به عنوان کنترولر رفت و آمد هوایی.
4 - هدایت گروه‌های تجسس و نجات برای یافتن گمشدگان و آسیب‌دیدگان نبرد.
5 - آگاهی از وقوع انفجارهای هسته‌ای.
6 - انجام پاره‌ای از وظایف ماهواره‌های مخابراتی نظامی.
